طرح تفصیلی
همانطور که از اسمش معلوم است طرح تفصیلی تهران توضیح و تفصیلی از طرح جامع تهران میباشد. این طرح به صورت دقیق برای هر نقطه از شهر بررسی و مشخص شده است. در طرح تفصیلی تهران مشخص شده زمینی که در هر نقطه از شهر تهران قرار گرفته است، ساختمانی چند طبقه و با چند درصد سطح اشتغال میتوان ساخت. در واقع در این طرح، ضوابط شهرسازی و مقررات طرح به همراه نقشههای یکپارچه بیان شده است. با اجرای این ضوابط، تغییراتی که ناشی از رشد و گسترش شهر هستند، به صورت کنترل شده خواهند بود. مثلا اگر ده سال پیش یک کوچه مجوز ساخت آپارتمان نهایتاً تا 4 طبقه داشت، مجوزهایی که اخیراً داده میشوند هم باید مطابق با آن یعنی 4 طبقه باشد. همچنین در طرح تفصیلی با تقسیم بندی شهر، امکانات طوری توزیع میشوند که اکثر افراد به حقوق عمومی و خصوصی خود در سطح شهر به خوبی دسترسی داشته باشند.
از طرفی اراضی شهر باید به شکل توسعه پیدا کنند که فعالیتهای متفاوت با همدیگر تداخل پیدا نکنند. برای مثال فعالیتهای صنعتی و کارخانهجات نباید در نزدیکی ساختمانهای مسکونی باشند. در واقع این عدم تداخل فعالیتها موجب افزایش کیفیت و کارایی محیط شهری میشود. در طرح تفصیلی تمامی این موارد در نظر گرفته شده و تمام سازندگان برای گرفتن مجوز ساخت باید آنها را رعایت کنند.
پهنه بندی طرح تفصیلی
بر مبنای طرح تفصیلی، شهر تهران به چهر پهنه تقسیم شده است. به عبارتی میتوان گفت که این تقسیم بندی راهی جهت ساخت و ساز در شهر تهران است. این چهار پهنه شامل:
پهنه مسکونی (R)
تجاری (S)
مختلط (M)
حفاظت (فضای سبز) (G)
اهداف پهنه بندی شهر تهران
این پهنه بندی با اهداف زیر شکل گرفته است:
چگ.نگی استفاده از اراضی با توجه به ضوابط و مقررات مطرح شده در طرح جامع و تفصیلی
کنترل تراکم ساختمانی مجاز
چگونگی توده گذاری (سطح اشال و محل توده گذاری و استقرار بنا در قطعه)
ارتفاع و تعداد طبقات مجاز ساختمانها باتوجه به عرض معبر و توان دسترسی شبکه شهری
بررسی پهنه بندی شهر تهران
مقررات حاکم بر هر پهنه مختلف نسبت به دیگری است و طبق طرح تفصیلی تهران مشخص شده که در هر پهنه چه ساخت و سازهایی مجاز است.
پهنه R (مسکونی)
این پهنه غالباً کاربری مسکونی دارد. البته این پهنه شامل شبکه معابر، بعضی از فعالیتهای انتفاعی و غیر انتفاعی و خدمات پشتیبان سکونت است. با توجه به مسکونی بودن این پهنه لازم است تا امنیت و آرامش در آن به خوبی رعایت شود پس قرارگیری خیلی از فعالیتها در این پهنه ممنوع است. البته فعالیتها تجاری که در مقیاس محلی و مرتبط با نیازهای اولیه ساکنین است مانند آموزشی، بهداشتی – درمانی، فرهنگی، مذهبی، تفریحی – گردشگری، ورزشی، پارکینگهای عمومی و فضای سبز در این پهنه مجاز هستند.
همچنین در این پهنه برای تعدیل تقاضای سفر و افزایش سرزندگی در محیطهای مسکونی، واحدهای تجاری خرد و خدمات انتفاعی و غیر انتفاعی اجلزه استقرار دارند. پهنه R به دو زیر پهنه 1R مسکونی عام و 2R مسکونی ویژه تقسیم میشود و زیر پهنه 1R دارا زیر مجموعههای زیر است:
پهنه 11R مسکونی با تراکم کم
پهنه 12R مسکونی با تراکم متوسط
پهنه 13R مسکونی با تراکم زیاد
یکی از نکات مهم در این پهنه این اسنت که تعداد طبقات باید هماهنگ و متناسب با تراکم ساختمانی مجاز و سطح اشغال زمین باشد، برای مثال مطابق جدول زیر در زیر پهنههای 1R، تعداد طبقات از 2 تا 6 طبقه خواهد بود.
جدول زیر پهنه بندی طرح تفصیلی تهران را برای پهنه مسکونی نشان میدهد. در این جدول نحوه ساخت و ساز در پهنه سکونت شامل میزان تراکم، سطح اشغال و تعداد طبقات مجاز ساختمانی مشخص شده است که تمامی سازندگان باید آن را رعایت کنند.
کد یک رقمی |
پهنه اصلی |
کد دو رقمی |
پهنهها |
کد سه رقمی |
مشخصات کلی زیر پهنهها |
حداکثر تراکم ساختمانی |
حداکثر تعداد طبقات |
حداکثر سطح اشغال |
حداقل اندازه قطعات |
حداقل عرض معبر |
۱R |
مسکونی عام |
۱۱R |
مسکونی با تراکم کم |
۱۱۱R |
مسکونی ویلایی و مسکونی ۲ طبقه |
۱۲٪ |
۲ |
۶۰٪ |
- |
- |
۱۱۲R |
مسکونی ۳ طبقه |
۱۸۰٪ |
۳ |
۶۰٪ |
- |
- |
||||
۱۲R |
مسکونی با تراکم متوسط |
۱۲۱R |
مسکونی ۴ طبقه |
۲۴۰٪ |
۴ |
۶۰٪ |
۲۰۰ |
۸ |
||
۱۲۲R |
مسکونی ۵ طبقه |
۳۰۰٪ |
۵ |
۶۰٪ |
۲۵۰ |
۱۰ |
||||
۱۳R |
مسکونی باتراکم زیاد |
۱۳۱R |
مسکونی ۶ طبقه |
۳۶۰٪ |
۶ |
۶۰٪ |
۳۰۰ |
۱۲ |
||
R2 |
مسکونی ویژه |
R21 |
بافت مسکونی ارزشمند روستایی |
۲۱۱R |
مسکونی ۲ طبقه |
۱۰۰٪ |
۲ |
۵۰٪ |
- |
- |
|
|
212R |
مسکونسی 3 طبقه |
120% |
3 |
40% |
- |
- |
||
22R |
بافت مسکونی ارزشمند تاریخی |
221R |
مسکونی ارزشمند تاریخی |
100% |
2 |
50% |
- |
- |
||
R23 |
بافت مسکونی ارزشمند معاصر |
231R |
بافتهای مسکونی ارزشمند معاصر |
تثبیت وضع موجود براساس طرحهای قبلی مصوب |
||||||
R24 |
بافت مسکونی ارزشمند سبز |
241R |
بافتهای مسکونی ارزشمند سبز |
طبق دستورالعمل اصلاحی ماده (14) قانون زمین شهری |
||||||
R25 |
مسکونی ویژه پهنه مرکزی |
251R |
مسکونی پهنه مرکزی |
250% |
5 |
50% |
200 |
10 |
||
R26 |
محورها و گسترههای ارزشمند و ویژه |
261R |
مسکونی 7 طبقه |
280% |
7 |
40% |
750 |
14 |
||
262R |
مسکونی 9 طبقه |
315% |
9 |
35% |
1000 |
14 |
||||
263R |
مسکونی ویژه |
600% |
12 طبقه و بیشتر |
30% |
5000 |
20 |
لازم به ذکر است که بگوییم برای اینکه به یک مهندس حرفهای اجرای ساختمان تبدیل شوید، باید از از تجارب افراد با تجربه استفاده کنید.
· پهنه S (تجاری)
پهنه S یا تجاری بخشهایی از شهر است که وجه غالب ان کار و فعالیت بوده و سهم سکونت در آن بسیار کم است. علت جداسازی پهنه فعالیت از مسکونی بالا رفتن کیفیت محیط شهری است. با رشد و توسعه شهر، دسترسیهای این پهنه طوری ایجاد میشود که به معـابر اصلی، خطوط و ایستگاههای اصلی مترو متصل شود. این پهنه شامل مناطق متراکم تهران بوده که دارای دسترسیهای ضعیفی است و کاربری ساختمانهای آن تجاری، اداری، خدماتی و صنعتی است. این پهنه به تفکیک زمینههای فعالیت، به چند زیر پهنه تقسیم میشود که در جدول زیر مشاهده میکنید.
کد یک رقمی |
پهنه اصلی |
کد دو رقمی |
پهنهها |
کد سه رقمی |
مشخصات کلی زیر پهنهها |
حداکثر تراکم ساختمانی |
حداکثر تراکم طبقات |
حداکثر سطح اشغال
|
حداقل اندازه قطعات |
حداقل عرض معبر |
|||
طبقات پایین
|
طبقات بالا |
||||||||||||
1S |
تجاری، اداری و خدمات |
11S |
بازار(تجاری، خدماتی و فرهنگی) |
111S |
بازارهای سنتی تهران |
تثبیت الگوی کنونی تا تهیه و تصویب طرحهای ویژه مداخله |
|||||||
112S |
گسترهها و راستههای تجاری و خدماتی |
تثبیت الگوی کنونی تا تهیه و تصویب طرحهای منظر و طراحی شهری |
|||||||||||
12S |
محورها و گسترههای تجاری، اداری و خدمات |
121S |
محورهای ویژه بلندمرتبه (با طرح توجیهی) |
750% |
12 و بیشتر |
80% تا سه طبقه |
30% |
2000 |
18 |
||||
122S |
عملکرد در مقیاس فرامنطقهای (فراشهری ، شهری و حوزهای) |
440% |
9 |
80% تا دوطبقه |
40% |
1500 |
16 |
||||||
S123 |
عملکرد در مقیاس منطقهای |
340% |
6 |
80% تا دوطبقه |
45% |
750 |
14 |
||||||
S124 |
عملکرد در مقیاس ناحیهای و محلهای |
230% |
4 |
80% در همکف |
50% |
300 |
12 |
||||||
S125 |
گسترههای ویژه بلندمرتبه (با طرح توجیهی) |
600% |
12 و بیشتر |
70% تا 3طبقه |
30% |
3500 |
18 |
||||||
S126 |
محورهای ویژهخدماتی و تجاری مکان-محور (نیازمند مکان يسترده) |
260% |
4 |
80% تا 2 طبقه |
50% |
500 |
20 |
||||||
S2 |
تجاری، اداری و خدمات |
21S |
گستره ها و مراکز تجاری، اداری و خدمات |
S211 |
محورهای ویژه بلندمرتبه (با طرح توجیهی) |
500% |
12 و بیشتر |
50% تا 2طبقه |
20% |
2500 |
18 |
||
S212 |
عملکرد در مقیاسفرامنطقهای (فراشهری، شهری، حوزه ای) (با طرح توجیهی) |
370% |
11 |
50% تا 2 طبقه |
30% |
1500 |
14 |
||||||
S213 |
عملکرد در مقیاس منطقهای |
310% |
8 |
50% تا 2طبقه |
35% |
1000 |
12 |
||||||
S214 |
عملکرد در مقیاس ناحیهای و محلهای |
250% |
6 |
50% در همکف |
40% |
500 |
10 |
||||||
S22 |
يستره ها ومراکز تجاری، اداری و خدمات (باغلبه فرهنگی) |
S221 |
عملکرد در مقیاس فرامنطقهای (فراشهری ، شهری و حوزهای) |
با طرحهای موضعی ویژه و مصوبکمیسیون ماده پنجو تصویب نهایی شورایعالی شهرسازی و معماری |
|||||||||
S222 |
عملکرد در مقیاس منطقهای، ناحیهای و محلهای |
با طرحهای موضعی ویژه و مصوبکمیسیون ماده پنجشهر تهران |
|||||||||||
S3 |
1صنعتی-کارگاهی (تخصیص حداقل 20درصد از وسعت قطعه در فضای اشغال نشده ملک به فضای سبز درختکاری شده) |
S31 |
صنعت |
S311 |
صنعت پاك با فناوری بالا و خوشه های صنعتی |
طرح ویژه |
50% |
- |
- |
- |
|||
S312 |
مجتمع های صنایع کارخانه ای |
80% |
2 |
40% |
- |
5000 |
24 |
||||||
32S |
گستره و محور کارگاهی-تولیدی |
S321 |
کارگاه های تولیدی و تجاری |
150% |
3 |
50% |
- |
2000 |
20 |
||||
322S |
مجتمع های کارياه های تولیدی |
100% |
2 |
50% |
- |
1500 |
18 |
||||||
33S |
خدمات صنعتی و فنی |
331S |
عملکرد در مقیاس فرامنطقهای (فراشهری ، شهری) |
140% |
3 |
60% در همکف |
40% |
1500 |
18 |
||||
332S |
عملکرد در مقیاس منطقهای و ناحیه ای |
100% |
2 |
60% در همکف |
40% |
1000 |
14 |
||||||
پهنه M (مختلط)
این پهنه با نام مختلط شناخته شده و مناطقی را شامل میشود که شهرداری در آنها هم مجوز ساخت ساختمانهای با کاربری مسکونی را میدهد هم کاربری تجاری. در واقع این پهنه از رشد فضای فعالیتها (کسب و کارها) در بافت مسکونی به وجود آمده است.
این پهنه عمدتاً در حاشیه محورها شـکل گرفتـه و به علت اسـتقرار پراکنـده عناصـر خدماتی و تجاری مانند واحدها، دفاتر تجاری و اداری در بافتهای مسکونی ایجاد شده است.
پهنه M شامل دو زیر پهنه بوده که در جدول زیر جزئیات مربوط به آنها مشخص شده است.
کد یک رقمی |
پهنه اصلی |
کد دو رقمی |
پهنه ها |
کد سه رقمی |
مشخصات کلی زیر پهنهها |
حداکثر تراکم ساختمانی |
حداکثر تعداد طبقات |
حداکثر سطح اشغال |
حداقل ضریب سکونت |
حداقل اندازه قطعات |
حداقل عرض معبر |
|
طبقات پایین |
طبقات بالا |
|||||||||||
1M |
فعالیت با مسکونی |
11M |
مختلط تجاری، اداری و خدمات با مسکونی |
111M |
محورهای مختلط فرامنطقهای با طرح توجیهی |
440% |
9 |
80% تا 2طبقه |
40% |
30% |
750 |
20 |
112M |
محورهای مختلط منطقهای |
350% |
7 |
80% در همکف |
45% |
50% |
500 |
16 |
||||
113M |
محورهای مختلط زیرمنطقهای (ناحیه ایو محله ای) |
280% |
5 |
80% در همکف |
50% |
70% |
350 |
14 |
||||
114M |
يسترههای مختلط |
200% |
4 |
50% در همکف |
50% |
50% |
300 |
12 |
||||
115M |
محورهای مختلط |
240% |
4 |
60% در همکف |
60% |
50% |
300 |
12 |
||||
116M |
مختلط سکونت و اداری (ناحیهای و محلی) |
300% |
5 |
60% در همکف |
60% |
50% |
350 |
14 |
||||
117M |
مختلط سکونت و اداری (شهری و منطقهای) |
360% |
6 |
60% در همکف |
60% |
50% |
500 |
16 |
||||
12M |
مختلط صنایع خدماتی و کارگاهی و مسکونی |
121M |
محورهای مختلط |
250% |
5 |
50% در همکف |
50% |
20% |
300 |
16 |
||
212M |
گستره های مختلط |
150% |
3 |
50% در همکف |
50% |
25% |
300 |
14 |
||||
2M |
فرهنگی و گردشگری با حداقل مسکونی |
21M |
مختلط فرهنگی-تفرجی |
211M |
مختلط با غلبه خدمات به ویژه فرهنگی و هنری |
150% |
3 |
50% در همکف |
50% |
30% |
300 |
12 |
212M |
مختلط با غلبه تفرج و گردشگری |
120% |
2 |
60% |
60% |
35% |
1000 |
12 |
||||
22M |
مختلط ویژه |
221M |
مختلط با غلبه سیاحت و زیارت (پیرامون بقاع متبرکه و امام زاده های درون شهری) |
تثبیت وضع موجود تا تهیه و تصویب طرحهای ویژه |
40% |
- |
- |
|||||
222M |
مختلط بافت تاریخی-فرهنگی (محورها و يستره ها) |
40% |
- |
- |
پهنه G (حفاظت)
پهنه حفاظت، بخشهایی از محدوده شهر است که عرصههای سبز و باز عمومی و خصوصی، پارکهای جنگلی، باغات و اراضی مزروعی را شامل میشود. در این پهنه از شهر تهران نباید ساخت و ساز انجام شود. این پهنه از اهمیت بالایی برخوردار است و مجوز ساخت و ساز در آنها تنها در صورتی صادر میشود که کاربری آن یکی از موارد گردشگری، خدمات آموزشی، درمانی، فرهنگی و مدیریت بحران باشد.
همانطور که در جدول زیر مشاهده میکنید در این پهنه ساختمانهایی که مجوز میگیرند حداکثر 2 طبقه هستند.
کد یک رقمی |
پهنههای اصلی |
کد دو رقمی |
پهنهها |
کد سه رقمی |
مشخصات کلی زیرپهنهها |
حداکثر تراکم ساختمانی مجاز |
حداکثر تعداد طبقات |
حداکثر سطح اشغال |
اندازه قطعات (هکتار) |
توضیحات |
1G |
فضای سبز عمومی |
11G |
پارکهای شهری |
111G |
پارکهای عمومی شهری |
60% |
2 |
شهری 3% |
شهری:10 |
احداث بنا،محدود به دفتر اداري، نگهباني، سرويس بهداشتي، خدمات پذيرايي و غذايي |
14% |
محلهای 7% |
محلهای:1 |
نگهباني، تأسيسات نگهداري و بهداشتي |
|||||||
112G |
پارکهای ویژه (پارک بازی، پارک موضوعی و ...) |
10% |
- |
- |
- |
هرگونه ساخت و ساز در اين پاركها، باتصويبكميسيون ماده پنج، مجاز است. |
||||
12G |
پاركهای جنگلی |
121G |
پاركهای جنگلی حفاظتی-تفرجی |
2% |
1 |
2% |
50 |
ممنوعيت هرگونه ساخت و ساز مسكوني، تجاري،اداري، صنعتي و كارگاهي و محدود شدن ساخت و ساز به فعاليتهاي مرتبط با تفرج و گذران اوقات فراغت طبق طرح تفصيلي جديد شهر تهران، حداكثرتا5هزارمترمربع، و به ارائه طرح توجيهي و تصويب در هرگونه ساخت و ساز منوكميسيون ماده پنجشهر تهران |
||
122G |
پاركهای جنگلی موضوعی |
2% |
1 |
2% |
50 |
|||||
2G |
فضای سبز خصوصی |
۲۱G |
باغات و اراضی مزروعی |
۲۱۱G |
باغات کشاورزی |
۱۰٪ |
۲ |
۵۰٪ |
- |
طبقدستورالعمل اصالحي ماده (14)قانون زمين شهري (03/04/1398) نيازمند تهيه طرحموضعي و تصويب ان دركميسيون ماده پنج شهر تهران احداث حداكثر150مترمربع بنا در حداكثر2طبقه براي زندگي و فعاليت بهرهبردارتا تهيه و تصويب طرح موضعي |
۲۱۲G |
مزارع پرورش گل و گیاه |
۱۰٪ |
۲ |
۵۰٪ |
- |
ساخت وساز در حدنياز بهره بردار با حداكثر100مترمربع زيربناي مسكوني،20مترمربعاتاق سرايداري و 40مترمربع انباري |
||||
۲۱۳G |
اراضی مزروعی |
- |
- |
- |
- |
|||||
3G |
سبز و باز (حفاظت ویژه) |
۳۱G |
رود-دره ها |
۳۱۱G |
باغسار تفرجی-رود دره ای |
- |
- |
- |
- |
هرگونه بارگذاري و طراحي براساس توجيه مطالعات زيست محيطي وهيدولوايك وطبق طرحهايمصوبمجاز است. |
۳۱۲G |
فضاهای سبز روددره ها |
- |
- |
- |
- |
|||||
۳۲G |
پهنه های حفاظت سبز و باز ویژه |
۳۲۱G |
پهنه حفاظت فضاهای ویژه (فرهنگی، تاریخی و دیپلماتیک) |
- |
- |
-- |
|
هرگونه ساخت و ساز براساس ضوابط طرح تفصيلي بند (6-5) و تبصره ذيل آن |
||
۳۲۲G |
حریم بزرگراههای ویژه |
- |
- |
- |
- |
ممنوعيت احداث هرگونه بنا و استفاده از اراضي صرفا ً با فضاي سبز مطابق بند2مصوبه مورخ30/2/98شورايعالي شهرسازي احداث بنا فقط جهت جايگاه سوختبا رعايت الزامات زيست محيطي، پدافند غير عامل و مديريت بحران و با اخذ مصوبه موردياز كميسيون ماده5مجاز خواهد بود. |
||||
۳۲۳G |
پهنه حفاظت ویژه (محدوده بین حد کالبدی شهر و محدوده شهر) |
- |
- |
-- |
- |
هرگونه ساخت وساز بر اساس بند (1) صورتجلسه(585)كميسيون ماده (5) |
||||
۳۲۴G |
گورستانها و امامزاده های درون شهری |
- |
- |
-- |
- |
هرگونه بارگذاري و طراحي براساس طرحهاي موضعي ويژه و مصوب كميسيون ماده (5) |
نظرات شما