ضوابط و مقررات بالکن

ضوابط و قوانین طراحی بالکن در ساختمان  

بالکن، فضای نیمه بازی در ساختمان است که به میزانی مشکلات مرتبط با فضای کم، آلودگی هوا و کمبود نور در آپارتمان‌ها را حل می‌کند. در صورتی که فضای واحدها کم باشد، بالکن به عنوان یک فضای ضروری برای آپارتمان‌ها در نظر گرفته می‌شود. بر اساس مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان، بالکن فضایی نیمه باز است که از دو یا سه طرف به طور مستقیم در معرض هوای آزاد قرار دارد و سطح زیرین آن هیچ فضای بسته‌ای ندارد. بالکن بخشی از یک ساختمان به شمار می‌رود. تراس به فضای پیوسته به آپارتمان که بدون سقف است و جزء مشاعات ساختمان محسوب می‌شود، گفته می‌شود. تراس فضایی مشاع در ساختمان است، اما بالکن جزء مساحت ساختمان محسوب می‌شود.

سطح آزاد و بدون مانع بالکن حداقل باید ۱.۴ × ۱.۴ متر باشد. درب اصلی نباید به سمت بالکن باز شود و در صورت باز شدن درب بالکن، عمق و پهنای الزامی بالکن نباید کمتر از ۰.۹ متر شود. حداکثر شیب کف بالکن در هیچ جهتی نباید بیشتر از ۲٪ باشد.

رابطه بین متراژ آپارتمان و متراژ بالکن براساس طرح تفضیلی و شهرداری به شرح زیر است:

بناهایی با متراژ 100 مترمربع و کمتر از آن باید حداقل سه متر مربع بالکن داشته باشند.

بناهایی با متراژ بین 100 تا 200 متر مربع باید حداقل 4.5 متر مربع بالکن داشته باشند.

بناهایی با متراژ 200 متر مربع و بالاتر، حداقل نیاز به 6 متر مربع بالکن دارند.

اندازه استاندارد نرده‌های بالکن باید حداقل یک متر و بیست سانتیمتر باشد. نرده‌ها نباید به گونه‌ای باشند که ایمنی کافی نداشته باشند و برای کودکان خطرناک باشند، به طوری که قادر باشند خود را روی نرده‌ها آویزان کنند.

بالکن نقش مهمی در سبک زندگی افراد و بهبود کیفیت زندگی آنها دارد و همچنین باعث زیبایی بصری در نمای ساختمان‌ها می‌شود. بالکن‌ها باید دارای عرض زیاد باشند، مشرف نباشند و حریم خصوصی افراد حفظ شود. در صورت وقوع آتش‌سوزی، فضاهایی مانند بالکن می‌توانند نجات‌بخش باشند.

درباره قانون بالکن در شهرداری، بر اساس تبصره چهار ماده 100، اگر بالکن بدون پروانه ساخته شود، به میزان یک دهم ارزش معاملاتی ساختمان و به خاطر تراکم مازاد نیز یک دوم تا سه برابر ارزش معاملاتی ساختمان جریمه می‌شود. در حال حاضر در کمیسیون ماده 100، اگر مالک بدون مجوز یا بر خلاف پروانه، بالکن با مشخصات اعلام شده احداث کند، جریمه یا رای تخریب صادر می‌شود. همچنین عوارض پیش‌آمدگی بالکن، جزء عوارض صدور پروانه ساختمانی است.

مروری بر ضوابط بالکن‌ها:

در گذرهای کمتر از 12 متر، احداث بالکن و پیش‌آمدگی در طراحی نقشه ممکن نیست.

پیش‌آمدگی در خیابان‌های 12 تا 20 متر به عمق 80 سانتیمتر مجاز است و برای خیابان‌های 20 متر به بالا به عرض 120 سانتیمتر مجاز است.

ارتفاع پیش‌آمدگی نسبت به کف پیاده‌رو، نباید از 3.5 متر کمتر باشد و سطح آن مطابق ضوابط مربوطه جزء تراکم محسوب خواهد شد.

پیش‌آمدگی ساختمان در همکف و طبقات، در خارج از 60 درصد طول مجاز و در داخل زاویه 45 درجه، حداکثر به میزان 2 متر بلامانع است (رعایت قانون 60 درصد ساخت برای مساحت الزامی است.)

طول پیش‌آمده طره در بالکن‌های سه طرف باز 1.2 متر و برای بالکن‌های دو طرف باز از 1.5 متر بیشتر نیست.

پیش‌آمدگی روی پخ دوگذر در محدوده سند مالکیت، به میزان حداکثر ۱/۵ متر عمود بر پخ و با شرط رعایت ۳/۵ متر ارتفاع از کف پیاده‌رو، مجاز است. بالکن‌هایی که بار تصرف آنها بیشتر از ۱۰۰ است، به عنوان یک طبقه جداگانه در نظر گرفته می‌شوند.

در طراحی نقشه شهرداری، روش محاسبه زیربنا و تراکم پیش‌آمدگی‌ها در فضای باز به شرح زیر است:

الف) پیش‌آمدگی آخرین سقف ساختمان، به عنوان باران‌گیر، جزء زیربنا محسوب نمی‌شود.

ب) بالکن‌ها و تراس‌های مسقف، تا عمق سه متر، در صورتی که سه طرف آن باز باشد، نیمی از مساحت آن جزء زیربنا محسوب می‌شود. طبعاً مازاد بر عمق سه متر، کاملاً زیربنا محسوب می‌شود.

ج) در تهیه نقشه شهرداری، اگر پیش‌آمدگی سه طرف بسته باشد، دو سوم مساحت آن جزء زیربنا محاسبه می‌شود.

در ضوابط شهرداری، پیش‌بینی بالکن در حد مجاز (چه بسته و چه باز) در داخل پلاک، به شرط اینکه از حدود پلاک و به معبر تجاوز نکند، مجاز است.

·        عمق حداکثری یک بالکن 3 متر است.

·        عرض بالکن حداقل 80 و حداکثر 120 سانتیمتر است.

·        بالکن (طره) بدون سقف طراحی می شود.

احداث بالکن چه به صورت کنسول و چه به صورت توررفته در حیاط می بایست داخل فضای سطح اشغال قرارگیرد.

سطوح خارج ساختمان بالکن ها و ایوان های واقع در مسیرهای دسترس و خروج اصلی و همچنین پله‌ها و سطوح شیب‌دار رو باز واقع در این مسیرها باید دارای سطح غیر لغزنده باشند و چنان طراحی و اجرا شوند که آب روی آن‌ها یا روی سطح فضاهایی که به آن‌ها دسترسی دارد جمع نشود.

سطوحی که در معرض نزولات جوی قرار دارند، باید چنان طراحی و پوشیده شوند که امکان جمع‌شدن برف و یخ روی آن‌ها به حداقل برسد.

بالکن ها نباید کمتر از پنج فیت و 50 فیت مربع برای واحدهای یک خوابه و 60 فیت مربع برای واحدهای دو خوابه مساحت داشته باشند.

ارتفاع نرده ها حداقل 36 اینچ و از همه جوانب بالکن ها محافظت نماید.

بالکن‌ها معمولا در طبقات بالایی ساختمان قرار می‌گیرند و دسترسی به آن‌ها معمولا فقط از طریق یک اتاق خاص در خانه امکان‌پذیر است. بالکن‌ها معمولا از چند جهت با دیوار محاصره شده‌اند. بالکن‌ها بخشی از الحاقات ساختمان هستند و مساحت آن‌ها بخشی از زیربنای ساختمان را تشکیل می‌دهد.

بالکن‌ها باید دارای عرض مناسبی باشند، مشرف نباشند و حریم خصوصی افراد را حفظ کنند. در مواقع آتش سوزی، فضاهایی مانند بالکن می توانند نجات بخش باشند. عمق حداکثری یک بالکن 3 متر است و عرض بالکن حداقل 80 و حداکثر 120 سانتی‌متر است. ارتفاع پیش‌آمدگی نسبت به کف پیاده‌روها به هیچ عنوان نباید از 3.5 متر کمتر باشد.

بالکن‌ها و تراس‌ها باید در روند طراحی در نظر گرفته شوند نه اینکه در آخر کار و از روی چاره اندیشی انتخاب، طراحی و اجرا شوند. بالکن‌ها نباید کمتر از پنج فیت و 50 فیت مربع برای واحدهای یک خوابه و 60 فیت مربع برای واحدهای دو خوابه مساحت داشته باشند. ارتفاع نرده‌ها حداقل 36 اینچ و از همه جوانب بالکن‌ها محافظت نماید.

بالکن‌ها باید دارای نور مصنوعی باشند که از داخل قابل کنترل و روشن و خاموش کردن است. حداقل دو کلید و پریز ضد آب باید در هر فضای خارجی در نظر گرفته شود. مساحت این فضای خصوصی باید حداقل 12 فیت باشد، سطح کف آن حداقل 100 فیت مربع باشد و فضای باقی مانده باید چمن یا باغچه باشد. کف فضاهای خصوصی باید هموار و بدون تغییر سطح های غیر منتظره باشد. در صورت وجود پله همه پله‌ها باید نرده داشته باشند.

بالکن‌ها نقش مهمی در سبک زندگی افراد و بهبود کیفیت زندگی آنها دارد و همچنین باعث زیبایی بصری در نمای ساختمان‌ها است. بالکن‌ها باید دارای عرض زیاد باشند، مشرف نباشد و حریم خصوصی افراد حفظ شود. در صورت آتش سوزی فضاهایی همانند بالکن می تواند نجات دهنده باشند. در نهایت، بالکن‌ها باید به گونه‌ای طراحی شوند که ایمنی، راحتی و زیبایی را تضمین کنند.