ضوابط طراحی بالکن و تراس

ضوابط طراحی بالکن و تراس

در طراحی معماری انواع فضاهای نیمه‌باز وجود دارد که بسته به نیاز طرح و خواست کارفرما از آن‌ها استفاده می‌شود. فضاهای نیمه‌باز از قبیل بالکن، تراس و ایوان تفاوت‌های ظریفی با یکدیگر دارند که همین تفاوت‌ها حس فضا را نیز در آن‌ها متفاوت می‌نماید.

1.بالکن

بالکن فضایی نیمه‌باز و مسقفی است که حداقل از دو طرف به هوای آزاد راه دارد و زیر کف آن نیز باز بوده و به فضای بسته متصل نباشد.

2.تراس

تراس در معماری تاریخی با عنوان مهتابی نیز نام برده می‌شود. تراس فضایی بدون سقف و باز است که از زیر بام طبقه زیرین خود تلقی می‌گردد.

3.ایوان

ایوان نیز نام فضایی است که در بیشتر بناهای تاریخی ایران به گوش می‌خورد. ایوان فضایی مسقف بوده که از یک طرف به هوای آزاد و از سه طرف بسته باشد.

ضوابط شهرداری بالکن و تراس

در طراحی نقشه طبق ضوابط شهرداری از دو عبارت بالکن و تراس برای طراحی استفاده می‌شود؛ بالکن فضایی مسقف و تراس غیرمسقف درنظر گرفته‌می‌شود و علاوه بر آن در محاسبه مساحت نیز متفاوت اند.

در طراحی نقشه شهرداری احداث تراس در گذرهای کمتر از ۱۲ متر مقدور نمی‌باشد.

محاسبه زیربنای بالکن و تراس در نقشه‌کشی

جهت محاسبه مساحت و زیربنا طرح دارای بالکن، در صورتی که یک طرف آن بسته باشد ½ مساحت آن، چنانچه سه طرف آن بسته باشد، ⅔ مساحت بالکن و در صورتی که تمام بالکن توسط شیشه یا موارد مشابه محصور باشد، تمام مساحت آن در زیربنا محاسبه می‌گردد.

مساحت تراس جزء تراکم و مساحت آپارتمان نبوده و جزء مشاعات به حساب می‌آید.

ضوابط طراحی بالکن

پیش‌آمدگی آخرین سقف ساختمان، به عنوان باران گیر، جزء زیربنا محسوب نمی‌گردد.

اگر عمق بالکن بیش از 2.50 متر باشد، دیگر به عنوان نورگیر فضای پشتی خود قابل استفاده نمی‌باشد.

در صورتی که بالکن سه طرف بسته باشد، 2/3 مساحت آن جزء زیربنا محاسبه می‌گردد.

حداقل عمق بالکن 1 متر می‌باشد.

جان‌پناه بالکن بایددیوار باشد و حداقل ارتفاع آن 1.10 متر می‌باشد.

تفاوت بالکن و تراس

بالکن مسقف و تراس بدون سقف و باز است.

بالکن جزئی از فضای ساختمان بوده و حتی مساحت آن محاسبه می‌گردد در حالی‌که تراس الحاقی به ساختمان بوده و در مساحت دخیل نیست.

بالکن نیمه باز و تراس کاملا باز است. (تراس فقط کف صلب دارد)

تراس

بالکن

دستورالعمل تفکیک تراس و بالکن

جهت بررسی مفصل تر بندهای ۱۸ و ۱۹ و ۲۰ دستورالعمل تفکیک آپارتمان، بدین شرح است:

بند18

در ضوابط طراحی معماری بالکن و تراس ، تراس که در فضای حیاط و یا شارع پیشرفتگی دارد اعم از این که در گواهی پایان کار هم منظور شده یا نشده باشد و راه دسترسی به آن برای سایر طبقات وجود ندارد و عرفاً هم جزء بنا است ،متعلق به آپارتمانی است که به آن متصل و دارای دسترسی است لکن نیاز به ذکر حدود در صورت مجلس تفکیکی ندارد و باید بعد از تعریف آپارتمان ،جمله « به انضمام تراس یا بالکن غیر مسقف به مساحت ..... متر مربع» قید گردد.

بند 19

تراس هایی که راه عبور جداگانه دارد و سقف بام طبقه زیرین است و تاسیسات روی آن نصب است طبق گواهی پایان کار با مساحت در قسمت مشاعات ذکر شود.

بند 20

در ضوابط طراحی معماری بالکن و تراس ،قسمت هایی که برای استفاده اختصاصی تشخیص داده نشده و یا در اسناد مالکیت ملک اختصاصی یک یا چند نفر از مالکین تلقی نشده ،از قسمت های مشترک محسوب می شود مگر آن که تعلق آن به قسمت معینی بر طبق عرف و عادات محل مورد تردید نباشد. بنا براین می توان حق استفاده از کف تراسی که سقف بام طبقه زیرین و متصل به طبقه فوقانی و راه دسترسی آن از طبقه مزبور است و فاقد نصب تاسیسات از قبیل کولر یا لوله بخاری و غیره می باشد و سایر مالکین آپارتمان ها هم به آن دسترسی ندارند به طبقه متصل که راه دسترسی به آن دارد اختصاص داد ، لکن این حق باید در قسمت مشاعات صورت مجلس تفکیکی و سند انتقال و سند مالکیت طبقه مزبور با قید این که مالک طبقه متصل به تراس حق احداث بنا و تغییر وضعیت را ندارد مرقوم گردد.

مهندسان شهر