تفاوت سازه بتنی و فلزی

ساخت ساختمان‌ها معمولاً به سه روش صورت می‌گیرد، در کنار این در نظر گرفتن تعداد طبقات و شرایط سازه لازم است. به طور مثال، ساختمان‌های ویلایی را میتوان تنها با استفاده از مصالح بنایی ساخت ولی برای ساختمان‌های چند طبقه در ابتدا لازم به احداث اسکلت فلزی یا بتنی است. انتخاب نوع اسکلت مورد استفاده در ساختمان سازی تحت عنوان یکی از مراحل ساخت ساختمان به عوامل متعددی نظیر شرایط آب و هوایی مثل رطوبت، میزان بارندگی، خشکی و گرما بستگی دارد و نیز موقعیت جغرافیایی مثل زلزله خیز بودن یا قرار گرفتن روی گسل در کنار کارفرما، بودجه اقتصادی و عوامل فنی در انتخاب ساختمان تاثیرگذار است.

معرفی اسکلت بتنی و فلزی

مصالح ساختمانی اصلی اسکلت سازی بتنی و میلگرد میشود که در آن اول با استفاده از میلگردها عملیات آرماتوربندی صورت می‌گیرد تا شرایط برای بتن ریزی فراهم شود. بتن در برابر نیروی فشاری مقاومت بالایی دارد، ولی در مقابل نیروی نیروی کششی ضعف دارد. برای جبران مقاومت آن در برابر کشش از میلگرد استفاده میشود. ولی در اسکلت فلزی تنها از مقاطع فولادی استفاده میشود و اتصال آن‌ها با روش‌های متفاوتی مثل انواع جوشکاری یا پیچ و مهره صورت میگیرد.

مزایا و معایب اسکلت بتنی و فلزی

اسکلت بتنی یا فلزی

اسکلت هر پروژه را باید بسته به شرایط آن انتخاب کرد. برای اینکه مقایسه اسکلت فلزی و بتنی را بهتر انجام دهید.

تفاوت هزینه اسکلت بتنی و فولادی

هزینه یک پروژه در نظر بسیاری افراد مهمترین عامل انتخاب نوع اسکلت سازه است. برای درک بهتر تفاوت اسکلت فولادی و بتنی در هزینه تمام‌شده باید گفت برای یک ساختمان معمولی به طور متوسط اسکلت فلزی حدود ۱۵ الی ۲۰ درصد گران‌تر از اسکلت بتنی است.

مدت زمان اجرای پروژه

یکی از مزایای مهم سازه‌های اسکلت فلزی مدت زمان اجرای آن است که در مقایسه با اسکلت بتنی به طور قابل توجهی زمان اجرای پروژه را کاهش می‌دهد. در یک ساختمان معمولی اجرای هر سقف اسکلت بتنی به طور متوسط حدود ۲۰ تا ۳۰ روز زمان می‌برد، یعنی ساخت یک اسکلت بتنی با ۶ سقف تقریبا ۱۲۰ الی ۱۸۰ روز زمان نیاز دارد.

این در حالی است که در اسکلت فلزی نیازی به اجرای هر سقف پس از هر طبقه نیست و ابتدا تمام اسکلت را احداث می‎‌کنند و در نهایت سقف‌ها اجرا می‌شوند. در مورد این نوع اسکلت اجرای هر طبقه تقریبا ۱۰ روز زمان می‌برد.

مقاومت اسکلت فلزی و بتنی در برابر زلزله

وزن بیشتر سازه بتنی برای بسیاری از افراد این تصور را ایجاد کرده است که اسکلت بتنی در قیاس با اسکلت فلزی در برابر زلزله مقاومت بهتری دارد؛ در عمل اما این قیاس چندان درست نیست و چنین موضوعی تا حدود زیادی وابسته به طراحی و اجرای صحیح سازه است. اما به طور کلی باید بگوییم اسکلت فلزی در صورت اجرای اصولی، در مقابل زلزله و سایر بارهای جانبی مقاومت بهتری دارد.

مقاومت در برابر آتش

اسکلت بتنی از لحاظ مقاومت در برابر حرارت و آتش‌سوزی شرایط بهتری دارد، چرا که فولاد با قرار گرفتن در معرض آتش و افزایش دما با کاهش مقاومت مکانیکی روبرو می‌شود. به همین دلیل در هنگام وقوع سوانح آتش‌سوزی مقاومت سازه بتنی بیشتر از اسکلت فلزی است. البته مقاومت فولاد در برابر آتش را می‌توان افزایش داد، اما معمولا هزینه‌بر است.

طول عمر

تمامی سازه‌های مهندسی پس از گذشت زمان به علت عوامل محیطی و جوی دچار تغییر در خواص می‌شوند. این موضوع برای اسکلت فلزی ملموس‌تر است، چرا که آهن مورد استفاده در آن بیشتر در معرض شرایط آب و هوایی مختلف و زنگ‌زدگی قرار دارد، در نتیجه دوام سازه اسکلت فلزی کمتر است. این یکی دیگر از موارد تفاوت اسکلت فلزی و بتنی است که باید به آن توجه شود.

ارزش اسقاط

معمولا این موضوع در حین انتخاب نوع سازه مد نظر قرار نمی‌گیرد. پس از اتمام عمر مفید پروژه‌ها نیاز به تخریب آن‌ها به منظور بازسازی وجود دارد. هزینه تخریب و ارزش اسقاط به‌جامانده از تخریب، نکته‌ حائز اهمیتی است که در این زمینه اسکلت فلزی نسبت به سازه بتنی پس از تخریب ساختمان ارزش بیشتری دارد.

دستمزد اجرا و نیروی انسانی

دستمزد اجرای پروژه یکی دیگر از تفاوت‌های اسکلت بتنی و فلزی است. دستمزد اجرای اسکلت فلزی بر اساس وزن محاسبه می‌شود، در صورتی که دستمزد قالب‌بندی اسکلت بتنی را بر اساس متر مربع پرداخت می‌کنند. از سوی دیگر، اجزای اسکلت فلزی عموما از قبل ساخته می‌شوند؛ به همین علت در این نوع سازه نیاز به نیروی انسانی، ۱۰% تا ۲۰% کمتر می‌شود. البته تفاوت اسکلت فلزی و بتنی در رابطه با میزان دستمزد نیروی انسانی موجب نمی‌شود که اسکلت فلزی ارزان‌تر تمام شود، چرا که مقطع فولادی خیلی گران‌تر از مقطع بتنی است.